Arrisku fisikoak – pusketak elikagaietan

Posted on 26 March, 2024

by ELIKA

Segurtasunez jan

Noizean behin, elikagaietan plastiko-, metal- edo kristal-pusketak agertzearen ondoriozko elikadura-alertaren bat entzuten dugu. Horrelako alertak oso ohikoak ez diren arren, ustekabean elikagaietan agertzen diren material horiek pertsonei kalteak eragin diezazkiekete irensten direnean.

Nola azaldu dira nire janarian?

Pusketa horiek modu “naturalean” egon daitezke lehengaian; adibidez, haragiak moztean puskatutako hezur-zatiak, edo harri-zatiak lurretik datozen landareen kasuan.

Halaber, elikagaiak manipulatu bitartean istripuz irits daitezke elikagaietara, dela prozesuan erabilitako makineriagatik edo materialengatik, dela manipulatzen dituzten pertsonen jardunbide txarrengatik.

Zein material mota aurki ditzakegu?contrar?

Lehengaiekin batera egon daitezkeen material arrotzak, hala nola harriak, adarrak, hezur-hondarrak, amuak, etab.
Elikagaiak prozesatzeko erabiltzen diren makinen pusketak, hala nola beira, metala, plastikoa, torlojuak, junturak, etab.
Elikagaiak manipulatzen dituzten pertsonetatik eratorritako pusketak (adib.: ileak, eraztunak, belarritakoak, boligrafoak…).
Ontziratzeko edo enbalatzeko erabilitako materialaren pusketak.

Zer gerta dakidake?

Normalean, erraz ikus daitezkeen gorputz arrotzak direnez, ez dira irensten, detektatu eta erretiratu egiten direlako. Hala ere, baten bat irensten bada, zauriak, ebakiak eta arnasbideak buxatzea eragin dezake. Kasu horretan, egoera horietarako mediku-aholkuen arabera jokatu beharko da.

Arrisku fisikoengatiko alertak ez dira oso ohikoak; izan ere, enpresek eragindako produktuak detektatzeko eta linealetatik kentzeko sistemak dituzte, eta agintari eskudunek alertak ematen dituzte detektatzen direnean. Horien berri izateko, unean-unean gure webgunean argitaratzen ditugu.

Zer egin behar dut nire janarian elementu arrotzen bat aurkitzen badut?

Garrantzitsuena da enpresa merkaturatzaileari horren berri ematea, produktuaren etiketan harremanetarako telefono bat bilatzea eta inplikatutako enpresari zuzenean jakinaraztea. Haiek dira eragindako pertsona gehiago ez egoteko interes handiena dutenak. Ez bota eragindako elikagaia, iraungitze-dataren eta lotearen datuak baliagarriak izango baitira tartean egon daitezkeen produktu guztiak trazatzeko.

Halaber, egiaztatu beharko da gorputz arrotza jatorriz datorren edo guk nahi gabe sartu dugun elikagaia manipulatzean.

Nola saihestu daiteke?

Elikagaien industria guztiek Arriskuen Analisirako eta Kontrol Puntu Kritikoetarako (AKPKA) sistema bat dute, elikagaietan gorputz arrotzen presentzia minimizatzen duena. Merkaturatzen den elikagaia edozein dela ere, arrisku fisiko hori beti hartzen da kontuan AKPKA sistema hori egiterakoan.

Elikagai-enpresek objektu horien agerpena minimizatzen dute, neurri hauek ezarriz:

Lehengaiak onesteko eta jasotzeko programak: hornitzaileak ziurtatzen dira eta kalitate-estandar batzuk eskatzen zaizkie, beren instalazioetan kontrolak egiteaz gain (hornitzaileen auditoretzak). Gainera, lehengaia jasotzeko unean laginketak ere egiten dira, objektu arriskutsu horien bila.
Instalazioen mantentze-lan eta diseinu egokia: oso garrantzitsua da instalazioen diseinua ona izatea, etorkizunean arazorik ez izateko. Instalazioen garbiketa erraztuko digun diseinua, makineria egokia, etab. Bestalde, ohiko mantentze-lanen programa bat ezarri behar da, makinek edo instalazioek osotasuna gal ez dezaten.
Elikagaien segurtasuneko kultura sustatzea: egon daitezkeen arrisku fisikoei buruzko prestakuntza ematea langileei, eta elikagaira eror daitezkeen eraztunak, kateak eta bestelako objektuak erabiltzea debekatzea (ez soilik eror daitezkeelako, baizik eta manipulatutako elikagaien kutsadura mikrobiologikoaren iturri direlako).
Prebentzio aktiboa: objektu arrotzak ezabatzeko iragazkiak eta baheak instalatzea.
Fabrikatik irten aurretik detektatzea: enpresa batzuek gorputz arrotzak detektatzeko kamera eta detektagailu bereziak dituzte, metalen detektagailuetatik hasi eta X izpietaraino edo tranpa magnetikoetaraino (imanak).